Historyczne kalendarium

Przedstawiamy historię Norwegii w postaci kalendarium, zawierającego naszym zaniem najważniejsze wydarzenia w dziejach kraju od czasów pierwszego osadnictwa do współczesności.

9000 p.n.e. – 8000 p.n.e.		Najwcześniejsze ślady osadnictwa.

8000 p.n.e. - 4000 p.n.e.		Starsza epoka kamienna, myślistwo i rybołówstwo. Z tego okresu pochodzą pierwsze ryty naskalne odkryte m.in. w Alta.

4000 p.n.e. - 1500 p.n.e.		Młodsza epoka kamienna, wczesne rolnictwo, hodowla zwierząt.

1500 p.n.e. - 500 p.n.e.		Epoka brązu, narzędzia rolnicze, biżuteria, szkło, broń.

500 p.n.e. - 800 n.e.		Epoka żelaza, pługi i kosy z żelaza.

800 - 1050 r.		Epoka Wikingów, łodzie Wikingów (tzw. drakkary), handel i podboje, runiczne inskrypcje, podróże odkrywcze, odkrycie Ameryki i Wikingów przez Leifa Eirikssona.

900 r.		Zjednoczenie Norwegii w królestwo.

1030		Przyjęcie chrześcijaństwa.

1130		Początek dojrzałego średniowiecza, wzrost liczby ludności oraz konsolidacja władzy i kościelnej, i królewskiej.

1100 – 1200		Kontrola kościoła przez monarchię, koniec niewolnictwa.

1350		Spadek liczby ludności prawie o dwie trzecie – skutek czarnej śmierci (dżumy).

1380 – 1536		Unia z Danią poprzez małżeństwo w rodzinie królewskiej.

1536		Utrata niezależności.

1624		Całkowicie płonie Oslo. Duński król Christian odbudowuje miasto i nadaje mu nazwę Christiania, która będzie obowiązywała do 1924 r.

1814		Przyjęcie norweskiej konstytucji wzorowanej na Deklaracji Niepodległości Stanów Zjednoczonych.

1814 – 1905		Unia ze Szwecją.

1905		Koniec unii. Koronacja Haakona VII na króla Norwegii.

1913		Wprowadzenie powszechnego prawa wyborczego dla kobiet.

1914		Norwegia, Szwecja i Dania neutralnymi państwami w czasie I wojny światowej.

1920		Przystąpienie Norwegii do Ligi Narodów.

1929		Dotkliwe straty Norwegii w wyniku światowego kryzysu gospodarczego.

1939		Deklaracja neutralności Norwegii w momencie wybuchu II wojny światowej.

1940		Inwazja wojsk niemieckich na Norwegię 9 kwietnia. Utworzenie rządu na uchodźstwie w Londynie. Vidkun Quisling przywódcą rządu w Norwegii.

1945		Kapitulacja wojsk niemieckich 8 maja. Kolaboranci przed sądem – straceni za zdradę stanu. Norwegia członkiem Organizacji Narodów Zjednoczonych.

1949		Przystąpienie Norwegii do Paktu Północnoatlantyckiego (NATO).

1957		Śmierć Haakona VII – Koronacja Olafa V na króla Norwegii.

1959		Norwegia członkiem-założycielem Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA).

Koniec lat 60-tych		Odkrycie złóż ropy i gazu w norweskiej części Morza Północnego.

1970		Początek eksploatacji złóż ropy i gazu. Do wczesnych lat 80. wpływy z wydobycia to prawie jedna trzecia rocznych zysków Norwegii z eksportu.

1972		W referendum Norwegowie odrzucają propozycję rządowej Partii Pracy w sprawie członkostwa w Europejskiej Wspólnocie Gospodarczej. Dymisja rządu.

1973		Podpisanie traktatu o wolnym handlu z EWG.

1981		Gro Harlem Brundtland pierwszą kobietą na stanowisku premiera Norwegii.

1986		Tymczasowy zakaz Międzynarodowej Komisji Wielorybnictwa w sprawie łowienia wielorybów. Zgłoszenie zastrzeżeń przez Norwegię.

1991		Śmierć Olafa V – Koronacja Haralda V na króla Norwegii.

1993		Pośrednictwo Norwegii w rozmowach pokojowych pomiędzy Izraelem a Organizacją Wyzwolenia Palestyny (OWP), zakończone porozumieniami z Oslo. Kontynuowanie połowów wielorybów w celach handlowych pomimo międzynarodowego moratorium.

1994		Zimowe Igrzyska Olimpijskie w Lillehammer.

1994		Ponowne odrzucenie w referendum propozycji przystąpienia do Unii Europejskiej (UE).

1995		Norwegia drugim co do wielkości eksporterem ropy po Arabii Saudyjskiej.

2001		Porozumienie między konserwatystami, Chrześcijańską Partią Ludową i liberałami w sprawie utworzenia koalicyjnego rządu z Kjellem Magnem Bondevikiem na stanowisku premiera.
2005		Przegrana premiera Bondevika w wyborach, zwycięstwo centrolewicowego sojuszu pod przewodnictwem lidera Partii Pracy Jensa Stoltenberga.

2010		Chiny wprowadzają gospodarcze sankcje na Norwegię, po decyzji norweskiego Komitetu Noblowskiego o przyznaniu Pokojowej Nagrody Nobla więzionemu dysydentowi Liu Xiaobo.

2011		Anders Behring Breivik dokonuje zamachu bombowego w Oslo po czym w strzelaninie na wyspie Utøya zabija ponad siedemdziesiąt osób w najgorszej masakrze we współczesnej historii Norwegii.

2012		Norweski sąd uznaje Breivika winnym i skazuje go na maksymalną karę 21 lat więzienia.

2013		Norwegia i UE osiągają nowe porozumienie w sprawie kwot połowowych.

2013		Wybory parlamentarne. Centroprawocowy blok pod przywództwem Erny Solberg z Partii Konserwatywnej wygrywa wybory.

2016		Kościół luterański - do którego przynależą trzy czwarte Norwegów - przyjmuje nową liturgię, pozwalającą parom homoseksualnym na śluby kościelne.

2017		Erna Solberg ponownie obejmuje stanowisko premiera po wygranych przez centroprawicę wyborach.