Na początek kilka słów wyjaśnienia. W Norwegii jest kilka typów opłat za drogi, mosty i tunele, co może na początku nieco dezorientować. W skrócie:
Choć na pierwszy rzut oka wydaje się, że płatnych odcinków jest bardzo wiele w praktyce nie jest tak źle. Zagęszczenie płatnych odcinków spotkamy wokół dużych miast i na trasach ekspresowych. Podróżując nad fiordy, czy na północ Norwegii odcinków płatnych jest już bardzo mało.
Większość płatnych odcinków dróg, w tym wjazd do większych miast w Norwegii, jest w automatycznym systemie pobierania opłat o nazwie Auto Pass. Dawniej opłaty pobierane były manualnie przy bramkach, obecnie system jest całkowicie elektroniczny, nie ma żadnej obsługi, a wszystkie mijające bramki pojazdy są rejestrowane poprzez kamery i czujniki.
Naszym zdaniem dla własnej wygody przed wyjazdem do Norwegii najwygodniej założyć bezpłatne konto na stronie www.autopass.no i skorzystać z systemu pre-paid. Na stronie podaje się wszystkie dane pojazdu, którym będziemy podróżować. Z założonym w ten sposób kontem, bez zbędnego zatrzymywania się możemy swobodnie korzystać z wszystkich płatnych odcinków. Dodatkowo na stronie Auto Pass możemy śledzić stan naszego konta i naliczone opłaty.
Jeśli nie zarejestrujemy się w systemie Auto Pass wystarczy czekać na przesłanie na nasz adres domowy łącznej faktury za przejazdy z danego okresu. Wówczas w przeciągu sześciu miesięcy otrzymamy fakturę wystawioną przez Euro Parking Collection (EPC) z Londynu. Nie ma żadnych dodatkowych opłat związanych z takim rozliczeniem. Pamiętajmy jednak, że bank pobierze opłatę za przelew krajowy. Jeśli nie zapłacimy faktury w wyznaczonym terminie, otrzymamy przypomnienie, ale będzie nas to już kosztowało dodatkowe 300 Nkr.
Nawet jeśli od razu nie zarejestrowaliśmy się w systemie, jeszcze nie wszystko stracone – możemy to zrobić nawet dwa tygodnie po przejechaniu pierwszej bramki.
Przejazd przez kilka mostów i tuneli w Norwegii jest płatny. Ich listę znajdziemy na stronie Auto Pass. Z opłatami trzeba się liczyć chociażby przy przejeździe przez most Hardangerbrua czy tunel przy miejscowości Fjærland. Zdecydowana większość tuneli i mostów jest jednak bezpłatna.
Osobną kategorią płatnych dróg są drogi prywatne, za które również pobierana jest opłata. Drogi prywatne nie są zaznaczone na stronie internetowej Auto-Pass. Spotkamy je zazwyczaj w górach, często prowadzą do schronisk. Drogi takie odgradza szlaban z automatem lub puszką do pobierania opłat. Oznaczone są one jako „Bomvei” czyli po prostu płatna droga. Zapłacić za nie możemy jedynie gotówką, dlatego podróżując po Norwegii warto mieć ze sobą zawsze drobne monety, właśnie na takie niespodziewane szlabany.
Przejazd takimi drogami kosztuje zazwyczaj od 50 do 150 koron. Opłaty takie spotkamy np. przy dojeździe do lodowca Nigardsbreen, schroniska pod Galdhoppigen, na górę Dalsnibba czy ośrodka narciarskiego Folgefonna.
Od 1 stycznia 2015 wszystkie pojazdy użytkowe powyżej 3,5 tony, krajowe i zagraniczne, muszą posiadać winietę, stanowiącą dowód wniesienia opłaty za przejazd, dzięki czemu unikniemy wysokiej grzywny. Dotyczy to także wynajętych pojazdów, nawet jeśli są wynajmowane za granicą. Przed wyjazdem kierowca powinien upewnić się, że winieta znajduje w samochodzie.
Sama nalepka jest bezpłatna, musimy jednak zapłacić depozyt w wysokości 200 koron norweskich, który później zostanie zwrócony.
Wjeżdżając do wszystkich dużych miast, czyli do Oslo, Bergen, Trondheim, Stavanger i Kristiansand, zobowiązani jesteśmy uiścić za to opłatę. Ma ona zachęcić ma kierowców do pozostawienia samochodów przed aglomeracjami i skorzystania z dobrze rozbudowanego transportu miejskiego. Opłata pobierana jest poprzez system Auto Pass na wszystkich głównych trasach wjazdowych.
Wjazd na przykład do Oslo kosztuje 34 Nkr, bramki mijamy bez zatrzymywania się, ponieważ automatycznie rejestrują one każdy przejeżdżający pojazd. Jeśli zarejestrowaliśmy się w systemie Auto Pass, określona kwota zostanie naliczona na naszym koncie.
Jeśli wybieramy się do Norwegii na dłużej niż 3 miesiące warto pomyśleć o wypożyczeniu specjalnego urządzenia systemu Auto Pass, które montuje się samochodzie. Aby otrzymać takie urządzenie należy podpisać umowę z miejscowym operatorem oraz wpłacić 200 Nkr depozytu. Podpisując umowę podajemy nasz numer konta bankowego, z którego po przejechaniu danej bramki pieniądze będą pobierane automatycznie. W momencie, gdy zdecydujemy się wyjechać z Norwegii urządzenie możemy odesłać pocztą na wskazany adres, dzięki czemu otrzymamy zwrot wpłaconych 200 Nkr. Szczegóły na stronie Auto Pass.